Ein Gedanke, der nicht gefährlich ist, ist gar nicht wert, ein Gedanke zu sein
Oscar Wilde (1854 - 1900)
Një mendim që nuk është i rrezikshëm, nuk ia vlen që të jetë mendim.
Oscar Wilde (1854 - 1900)
GABRIELE MARKUS
GABRIELE MARKUS
Gabriele Markus wurde 1939 in Bern (Schweiz) als Tochter deutsch-jüdischer Emigranten geboren. Nach Abschluss der Schulen und des Lehrerinnen-Seminars liess sie sich zur Sängerin ausbilden. Es folgten Konzerte, Liederabende und Bühnenengagements in der Schweiz, in Deutschland und Israel. 1973 kehrte sie in die Schweiz zurück, wo sie sich verheiratete. Heute lebt und arbeitet Gabriele Markus als freie Schriftstellerin und Gesangspädagogin in Zürich.
Markus ist Mitglied des ZSV, des deutsch-schweizerischen PEN-Zentrums und des AdS Autoren der Schweiz. Sie schreibt Lyrik und Prosa, hat in zahlreichen Anthologien und Zeitschriften publiziert und mehrere Auszeichnungen erhalten, u.a. Ehrengabe und Werkhalbjahr der Stadt Zürich.
Veröffentlichungen:
"Urlandschaften", Gedichte, Eulen Verlag, Freiburg 1985
"Unverzichtbar", Gedichte, Pendo, Zürich 1986
"Ohr am Boden", Gedichte, Im Waldgut, Frauenfeld 1997
"Das verlorene Gesicht" Bodoni Poesieblatt 46, Im Waldgut, Frauenfeld 1997
"Anderswo, jetzt", Lenzburger Lyrik-Lesung, Audio CD, Arsmedia, 2000
"Zugvögel wir legen uns auf den Wind" Eine Kindheit, Edition Isele, Kreuzlingen 2012
"Das Geschichtenhaus" Erzählungen, Edition Isele 2013
Eine Anzahl Gedichte wurden ins Englische, Italienische, Französische, Chinesische, Hebräische, Spanische und Polnische übersetzt, einige Gedichtzyklen wurden vertont.
Von 2003-2009 war Gabriele Markus Jurymitglied im Heinz-Weder-Preis für Lyrik.
GROSSMUTTER
Als man meine Großmutter
nach Theresienstadt holte
ging sie erhobenen Hauptes
sie war gewohnt
zu befehlen
"denen werde ichs schwer machen"
soll sie gesagt haben
bald darauf starb sie
im Lager
eines - so sagt man -
natürlichen Todes
Ich hoffe
ihr stolzer Rücken
hielt stand.
ALBTRAUM
Keine Zuflucht
hinter dir
kein Fluchtweg
nach vorn
Stacheldrahtgeschützte
Erde schöne Erde
Deutschlands Dichter
sangen hier
Schwarze Häuser
stille Strassen
die Hügel müssen
grün gewesen sein
Ein abgeschiedner Bahnhof
der Wartsaal spärlich erleuchtet
kalt -
und du weisst nicht
ob noch ein Zug kommt
ob noch ein Zug
und wohin
EINDUNKELUNG
Anschreiben
wider die Angst
daß dich niemand
hört
weil deine leichten
Worte eindunkeln
unkenntlich werden
zur Nacht
schwarz von Träumen
eines verlassenen Gottes.
LEBENSLAUF
Wer weiß wovon einer
geträumt hat
bevor er sich selbst
aus dem Weg geht
oder als Schatten
neben sich her läuft
lebenslang.
Gabriele Markus u lind më 1939 në Bern (Zvicër) si fëmijë emigrantësh gjermano-judë. Pas mbarimit të shkollës dhe të seminarit për mësuese u formua edhe si këngëtare. Pasuan koncerte, mbrëmje këngësh dhe angazhime skene në Zvicër, Gjermani dhe Izrael. Më 1973 u kthye përsëri në Zvicër, ku dhe u martua. Sot Gabriele Markus jeton dhe punon në Zürich si shkrimtare dhe pedagoge muzike.
Markus është anëtare e bashkimit të teatrove të Zvicrës, e PEN-it gjermano-zviceran dhe e Lidhjes së Autorëve të Zvicrës. Ajo shkruan poezi dhe prozë, ka publikuar në revista dhe antologji të shumta dhe ka marrë mjaft çmime letrare, ku ndër të tjera mund të përmenden çmimi nderues dhe gjashtëmujor pune i qytetit Zürich.
Botimet:
"Peisazhe të moçme", poezi, Eulen Verlag, Freiburg 1985
"E domosdoshme", poezi, Pendo, Zürich 1986
"Veshin përdhe", poezi, Im Waldgut, Frauenfeld 1997
"Fytyra e humbur" Bodoni Poesieblatt 46, Im Waldgut, Frauenfeld 1997
"Diku tjetër, tani", audio CD me poezi nga takimi në Lenzburg, Arsmedia, 2000
"Zogj shtegtarë që shtrihemi erës" Një fëmijëri, Edition Isele, Kreuzlingen 2012
"Shtëpia e ngjarjeve" tregime, Edition Isele 2013
Një sërë poezish u përkthyen në gjuhën angleze, italiane, franceze, kinezë, hebraishte,spanjolle dhe polake, disa cikle poezish janë kompozuar.
Nga viti 2003 gjer në vitin 2009 Gabriele Markus ishte anëtare zhurie për çmimin poetik Heinz Weder.
GJYSHJA
Kur gjyshen time
e shpunë në Theresienstadt
ajo shkonte kokëngritur
qe mësuar
të urdhëronte
"do ta kenë të vështirë me mua"
kishte thënë ajo
thuhet se shkurt pas kësaj
aty në kamp
krejt natyrshëm
ndërroi jetë
unë shpresoj
kurrizi i saj krenar
të mos jetë thyer krejt.
MAKTH
Asnjë strehë
pas teje
asnjë udhë ikjeje
përpara
Tokë e mbrojtur me tela gjembaçë
e bukura tokë
poetët e Gjermanisë
kënduan këtu
Shtëpi të nxira
rrugë të qeta
kodrinat patjetër
duhet të kenë qenë bleroshe
Një stacion i veçuar
salla e pritjes dritësuar dobët
ftohtë -
dhe ti nuk e di
në vjen edhe një tren
në vjen edhe një
dhe për ku
MUZGIM
Të shkruash
ballë frikës
se akush
s'të dëgjon
ngaqë fjalët e tua të lehta
përmuzgen
të padukshme bëhen
përnaten
zezuar ëndrrash
të një zoti të braktisur.
BIOGRAFI
Kush e di se çfarë
ka ëndërruar dikush
përpara se t’i shmaget
vetvetes
apo si hije
të vrapojë bri saj
një jetë të tërë.
Ins Albanische übersetzt von / Shqipëroi nga gjermanishtja
FERDINAND LAHOLLI
© Markus & Laholli