Ein Gedanke, der nicht gefährlich ist, ist gar nicht wert, ein Gedanke zu sein
Oscar Wilde (1854 - 1900)
Një mendim që nuk është i rrezikshëm, nuk ia vlen që të jetë mendim.
Oscar Wilde (1854 - 1900)
© Franziska Messner-Rast
KLAUS MERZ
KLAUS MERZ
Klaus Merz wurde 1945 in Aarau geboren. Nach dem Sekundarlehrerdiplom unterrichtete er an einer Höheren Fachschule. Längere Auslandsaufenthalte. 1967 debütierte er mit dem Gedichtband Mit gesammelter Blindheit. Seither sind über zwanzig weitere Publikationen mit Gedichten, Erzählungen, kurzen Romanen und Essays, vor allem zu Bildender Kunst, erschienen; daneben hat er auch Hörspiele, TV-Drehbücher, Theaterarbeiten und Kinderbücher verfasst.
Klaus Merz war Mitglied der Gruppe Olten und von 1995 bis 1997 deren Präsident. Er lebt heute als freier Schriftsteller in Unterkulm und hat mehrere Literaturpreise bekommen.
GING WOCHENLANG
Ging wochenlang
im Kreis. Immer
nachmittags.
Kam gestern ans Tor
sagte, dass er sich wieder
vorstellen könne:
Einen Menschen
aus Staub geformt.
STRATEGIE
Das Tapetenmuster
des Traums, Blattwerk
lanzettlich. Und dann
der erneute Versuch
den Tag mit Gelächter
zu bezwingen. Oder
sitzend auf den Hinterläufen
die Nacht abwarten.
Wie die Hasen.
AUSSER RUFWEITE
Gegen Mitternacht fährt
jodelnd ein Mopedfahrer
an meinem Fenster vorbei.
Mit offenem Visier
als zöge er in einen
fröhlichen Krieg.
Wieso nur erschreckt mich
wenig später der Laut
meines brennenden
Zigarettepapiers?
HART AM WIND
Kein Golf gespielt und kein
Billard, keinen Hund dressiert.
Nie ein schweres Motorrad gelenkt
oder gesegelt hart am Wind.
Und manchmal verliess
mich die Kühnheit
auf einem Wort zu bestehen
wie Wolke und Wald.
Doch immer öfter sehe
ich meinen Nächsten
bis auf ihre Kinder-
gesichter hinein.
EINSCHLÜSSE. VIER GESPRÄCHE VON SELBST
1
Es nimmt zu. Von Tag zu Tag. Die Kälte. Das Gewölk. Der Schwerverkehr. Erst gestern war das Gras noch grün. Und heute? Gib es nur zu, du, mit deinem grauen und dem schwarzen Auge! - Von Schnee keine Ahnung und schon gar nicht vom Schneien. - Nimm die Finger aus den Rabatten, leg endlich die Pilze auf den Tisch und gesteh unsere Niederlage ein: Wir mit unseren Totentrompeten können nicht schneien!
2
Schwere Mäuler. Überbiss. Die Brustwarzen der Dame weisen Richtung südsüdwest: Mutter und Sohn, einander aus dem Gesicht geschnitten. Wüste Gesichter, aber ein Benehmen wie Könige, Schlossabfüllung. Sie legen ihre Grundbücher auf den Wirtshaustisch. Und gemeinden dich ein.
3
Seit Tagen liegt das Knacken der Radiatoren mir als Warnung im Ohr. Und die Tauben im Quartier sind mit Botschaften letzter Dringlichkeit unterwegs für mich. - Doch, wage ich mich einmal vor bis zum Fenster, frisst mir die Welt aus der Hand!
4
Schnee. Schnee bis in die österreichischen Herrgottswinkel unserer armen Seelen hinein: Nassschnee!
Aus: "Aus dem Staub", © 2010 Haymon Verlag, Innsbruck
Klaus Merz u lind më 1945 në Aarau. Pas diplomimit si mësues i ciklit të ulët dha mësim në një shkollë të mesme. Qëndrime të gjata jashtë shtetit. Më 1967 debutoi me vëllimin poetik "Mit gesammelter Blindheit" (me verbësi të mbledhur). Që asaj kohe kanë dalë mbi njëzet publikime të tjera me poezi, tregime, romane të shkurtër dhe ese, kryesisht mbi artin figurativ; krahas kësaj ka shkruar edhe radiodrama, skenarë televizivë, shkrime teatrale dhe libra për fëmijë.
Klaus Merz ishte anëtar i Grupit Olten dhe nga viti 1995 gjer më 1997 president i tij. Sot ai jeton në Unterkulm, ushtron profesionin e lirë të shkrimtarit dhe ka marrë çmime të shumta letrare.
JAVË TË TËRA SHKOI
Javë të tëra shkoi
përqark. Ngaherë
mbasdite.
Dje erdhi tek porta
tha, se prapë
mund ta imagjinonte:
një njeri
krijuar prej pluhurit.
STRATEGJI
Modeli i letrës tapetuese
të ëndrrës, gjethnajë
formë heshte. Më pas
orvatja e sërishme
për ta mposhtur ditën
me të qeshura. Ose
ulur në bythë
të pritej nata.
Si lepujt.
JASHTË LARGËSISË THIRRËSE
Rreth mesnate
vokalshëm nget një motoçiklist
bri dritares sime.
Kaskëhapur
si të shkonte
në një luftë hareje.
Veç pse më tremb
paskëtaj
zhurma djegëse e letrës
së cigares sime?
KUNDËR ERËS
Nuk kam luajtur golf dhe as
bilardo, asnjë qen s'kam stërvitur.
Kurrë s'kam ngarë ndonjë motorçikletë të madhe
apo të kem veluar kundër erës.
Ngandonjëherë
më ka braktisur kuraja
të përbëhesha prej një fjale
si re apo pyll.
E prapë gjithnjë e më shpesh
i shoh të tjerët
gjer tek fytyrat fëminore
brenda tyre.
MBYLLJE. KATËR BISEDA VETIU
1
Po shtohet. Nga dita në ditë. Të ftohtit. Çatia e reve. Qarkullimi i automjeteve të mëdha. Veçse dje bari ishte ende i blertë. Dhe sot? Pranoje pra, ti, me syrin tënd të zi dhe griosh! - Asnjë ide për dëborën dhe madje aspak për borëzimin. - Hiqi duart prej rabateve, vendosi më në fund kërpudhat mbi tryezë dhe pranoje dështimin tonë: ne me kërpudhat tona formë trompete nuk mundemi të borëzojmë!
2
Gojë të rënduara. Nofull e dalë. Kokrrat e sisëve të zonjës tregojnë drejtimin jugjugperëndim: nënë e bir, si të kenë fytyrën e njëri-tjetrit. Fytyra shkretie, por një sjellje mbretërish, kështjellembushje. I vendosin librat themeltarë mbi tavolinën e lokalit. Dhe të fusin brenda.
3
Ka ditë që kërcitja e radiatorëve më rri veshëve si paralajmërim. Dhe pëllumbat e lagjes janë me mesazhet e urgjencës së fundit në rrugë e sipër për mua. - Posi, po qe se guxoj njëherë përpara gjer tek dritarja, do të më bindet tërë bota!
4
Dëborë. Borë gjer brenda odave austriake me Krishtin e shpirtrave tanë mjeranë te qoshja: dëborëqulltë!
Nga vëllimi: "Të ikësh", © 2015 Haymon Verlag, Innsbruck
Ins Albanische übersetzt von / Shqipëroi nga gjermanishtja:
FERDINAND LAHOLLI
© der Texte: Haymon Verlag, Innsbruck
© der Übersetzung: Laholli